3 redenen waarom je iets wilt weten over de anatomie van je brein – Opbouw van je brein, deel I

Ik ben toch geen hersenchirurg , bioloog of anatomie docent? Waarom wil ik dan iets weten over de anatomie van onze hersenen? Na het lezen van deze blog kom je er achter wat je hebt aan een stukje anatomisch inzicht in jouw brein.

Om je niet al te veel lastig te vallen met droge kost, proberen we je op een simpele manier mee te nemen door de opbouw van je hersenen. We willen je graag wat meer vertellen over de anatomie van het brein en dat doen we in twee delen. Op dit moment ben je lekker aan het lezen in deel 1!

Misschien heb je wel eens gehoord van ‘grijze’ en ‘witte’ stof. Dit zijn de twee lagen die we grofweg kunnen onderscheiden in de hersenen. De grijze stof kunnen we omschrijven als de zenuwcellen en de witte stof de uitlopers. Vooral de buitenste laag van onze hersenen bevatten de grijze stof met zenuwcellen, ook wel neuronen genoemd. Hierdoor zijn wij als mens in staat zijn om te denken. De witte stof die zich daaronder bevindt bevatten allerlei zenuwuitlopers (axonen). Deze zorgen ervoor dat de zenuwcellen kunnen communiceren en we ons lichaam in actie kunnen zetten [Matser, 2002].

Oké, maar dit klinkt toch al best wel theoretisch?
Dat klopt.. we nemen je nu graag mee naar de vier functionele gebieden van de hersenen waarin deze neuronen zich allemaal bevinden. Laten we dat doen met behulp van een afbeelding:

Anatomie van het brein – MYOB,2019

Je ziet op de afbeelding verschillende hersengebieden.  Hierbij geven we je meteen de eerste reden waarom je iets hebt aan deze kennis. Reden 1: Door je meer inzicht te geven in de verschillende gebieden en de functies ervan, kan je steeds beter gaan begrijpen hoe alles is geregeld in onze ‘bovenkamer’. Hoe beter je iets begrijpt, des te beter je de stof kan opslaan en er zelfs wat van kan leren!
Terug naar de afbeelding met de vier functionele hersengebieden:

1. Frontaalkwab: De grootste ‘kwab’ van onze hersenen. De belangrijkste functies zijn denkvermogen, gedachten, werkgeheugen en gedrag [Matser, 2002]. In het voorste deel bevindt zich de neocortex. In de neocortex bevinden zich de hoog cognitieve functies. Klinkt complex! En dat is het ook. Hier bevinden zich o.a. de functies zoals plannen, organiseren en redeneren [Dinteren, 2014].
2. Pariëtaalkwab: Dit wordt ook wel het visueel-ruimtelijk centrum genoemd [Vreugdenhil,2014]. Hier kunnen prikkels omgezet worden in beeld, geluid en gevoel. We gebruiken dit deel van de hersenen ook bij andere cognitieve functies zoals lezen en rekenen.
3. Occipitaalkwab: Ook wel de achterhoofdskwab genoemd. Dit gebied is betrokken bij het zien. Door dit gebied kunnen prikkels worden omgezet in kleuren, vormen en beweging [Matser, 2002].
4. Temporaalkwab: Met dit gebied zijn we in staat gevoel (emoties) te geven aan de prikkels die binnen komen, het onthouden van informatie (leren en geheugen) en het verwerken en bewust maken van visuele en auditieve (geluid) prikkels [Matser, 2002].

Maar je ziet op de afbeelding ook nog de volgende structuren genoemd:

• Kleinen hersenen: Deze zorgen voor je evenwicht, je coördinatie en de beweging en je fijne motoriek [Vreugdenhil,2014].
• Hersenstam: De hersenstam is de verbinding tussen de grote hersenen, het ruggenmerg en de kleine hersenen. Hier ontspringen vele belangrijke hersenzenuwen [Hersenstichting, 2019].

Door meer inzicht te krijgen in hoe alle prikkels nu binnenkomen, waar ze verwerkt worden en hoe dat omgezet wordt naar wat jij ziet, hoort, voelt, ruikt kan jij uiteindelijk beter gaan begrijpen hoe je nu zelf leert en hoe je dit  kan beïnvloeden. En dat is voor ons daarom  ook Reden 2. Het kan je helpen bij (nog) slimmer en efficiënter te gaan leren en werken.

De laatste reden waarom wij vinden dat je iets hebt aan deze anatomische inzichten heeft betrekking op onze volgende blog (anatomie van de hersenen deel II). Reden 3: Om in deel II van deze blog verder te schrijven over de opbouw van de hersenen, heb jij deze voorkennis nodig. De volgende keer kom je namelijk te weten hoe jij deze kennis als docent, leerkracht, ouder of student in kan zetten tijdens het leren, werken en lesgeven.

Dus.. tot snel!

Mind Your Own Business

Referenties:

• Dinteren, R. van. (2014). Brein in onderwijs. Zaltbommel: Thema.
• Hersenstichting (2019). Anatomie. Geraadpleegd van https://www.hersenstichting.nl/alles-over-hersenen/de-hersenen/anatomie
• Matser, J.T. E. (2002). De meest gestelde vragen over hersenletsel. Naarden: Strengholt.
• Vreugdenhil, K. (2014). Breinkennis voor opvoeding en onderwijs. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers.